Bebeklerin doğum anından itibaren pek çok refleksleri vardır. Özellikle doğumu izleyen günlerde bebeğin en güçlü refleksi emmektir. Emme hareketi bebek için büyük bir memnuniyet kaynağıdır. Bebekler özellikle 2. ay ile 6. ay arasında çok belirgin bir parmak ve yumruk emme döneminden geçerler. Bu dönemde refleks olarak sık sık parmaklarını ve bazen tüm eli bir yumruk şeklinde ağza sokarlar. Bu son derece doğal olan, zamanla kendiliğinden ortadan kalkan bir durumdur.
Bu dönem içerisinde pek çok anne bebeğin kendi elindense emziği emmesini tercih ederler ve bebeklerde emzik bağımlılığı bu şekilde başlamış olur. Aslında anneler bebeğine emzik vermeden önce emziğin fayda ve zararlarını değerlendirmesi gerekir.
Yenidoğan Bebek Sigortası hakkında detaylı bilgi için tıklayınız.
Emzik Konusunda Ebeveynlere Düşen Görevler Nelerdir?
Bebeğiniz gerginliğini ve korkularını yok etmek için bağımlılık haline getirdiği emziği kullanıyor olabilir. Böyle bir alışkanlığı engellemek için anne ve babanın dikkat etmesi gereken nokta, bebeklerinin gergin, sinirli, huzursuz olduğu anlarda emziği susturmak için tek çare olarak görmemeleridir.
Ağlayan huzursuz olan bir bebeği sakinleştirmek için ebeveynler bebekleri için uygun davranışlar araştırmalılardır. Müzik dinletmek, şarkı mırıldanmak, ayna önünde bebek kucaktayken konuşmak gibi çözümler üretilmelidir. Yine ebeveynlerin bebeklerini sakinleştirmek için emzikleri şekere veya bala batırmaları da hatalı bir davranıştır. Çünkü bu bebeğin diş minelerinin zedelenmesine ve diş çürüklerine yol açar.
Emzik alışkanlık yapan bir nesnedir. Kullanım zamanı ve süresi sınırlandırılmadığı takdirde bebekler tüm gün ağızlarında emzikle dolaşabilirler. Emzik, beslenme konusunda sıkıntı yaşanmasına, buna bağlı olarak da gelişim geriliklerine neden olabilir. Ayrıca uzun süreli emzik kullanımı ağız ve diş yapısının bozulmasına, konuşmanın ve psikolojik olgunlaşmanın gecikmesine, kulak ve burun hastalıklarının daha sık görülmesine neden olur.
Emzik Kullanımının Dil Gelişimi Üzerindeki Etkisi
Emzik kullanımı ile ilgili en çok tartışılan konulardan birisi emziğin çocuklarda dil gelişimi üzerindeki olumsuz etkisidir. Uzun süre emzik kullanımı çocukların dil gelişiminin gecikmesine sebep olur mu?
Yapılan bazı araştırmalar uzun sure emzik kullanımının çocukların dil gelişiminde gecikmelere yol açtığını ortaya koymaktadır. Emziğin özellikle, çene yapısında ve dişlerde deformasyonlara yol açtığı ve bu sebeple dil gelişimini olumsuz etkilediği düşünülmektedir. Bunun dışında çocukların kelimeleri telaffuz etmelerinde de sorunlara yol açmaktadır.
İki yaş üstü çocukların emzik emmeye devam etmesi üst çenedeki dişleri öne, alt çenedekileri ise arkaya doğru kaydırması sonucu çene yapısında ciddi deformasyona yol açtığı ve yüz yapısında bozukluğa sebep olduğu düşünülmektedir. Emzik kullanmanın zararları arasında konuşmanın gecikmesini ve özellikle telaffuzda bozulmaları sayabiliriz.
Emziğin Zararları Nelerdir?
Bebeklerde emzik kullanımı sınırlandırılmadığı takdirde zararları şu şekildedir:
- Emzik kullanmanın zararları arasında en bilinen durum bebeğin annenin memesini reddetmesidir. Emzik kullanan bebekler ilerleyen süreçlerde anne sütünü almayı bırakmaktadır.
- Yalancı emziğin zararları arasında bebeğin ağız ve diş yapısının bozulması da vardır. Çoğunlukla emziği uzun süreli kullanan bebeklerde bu tür sorunlar sık görülmektedir.
- Anneler tarafından çok tercih edilen emzik aparatları ve boyna takılan emzik zincirleri bebeğin sağlığını tehdit etmektedir. Bu ürünler bebeğin boynuna dolanabilir ve bebeğin acı çekmesine yol açabilir.
- Emzik kullanan bebeklerde kullanmayan bebeklere oranla daha sık kulak burun boğaz sorunları görülmektedir.
- Bebeğin kullandığı emziğin sürekli dezenfekte edilmesi gerekir. Aksi halde bebeğin mikrop kapması kaçınılmaz olacaktır. Özellikle bebeğe emzik her verildiğinde yıkanması faydalı olacaktır.
Emzik Nasıl Bıraktırılır?
Her konuda olduğu gibi emziği bırakma konusunda da anne babaların öncelikle kararlı olmaları hem kendi içlerinde, hem de aralarında tutarlılık göstermeleri önemlidir. Emziği bırakma döneminde aile bireylerinin birbirlerine ve bebeğe destek olmaları, her şeyden önce bunu yapabileceklerine inanmaları gerekir. Emzik kullanımından vazgeçme kararı çocuğun kendi başına verebileceği bir karar değildir. Anne-babanın emziği bıraktırma konusunda kararlı davranamaması nedeniyle ilkokula devam ettiği halde evde arkadaşlarından gizli emzik kullanan çocuk sayısı az değildir.
Çocuklarda Disiplin Nasıl Sağlanır? başlıklı yazımız da ilginizi çekebilir.
Uyurken Emzik Nasıl Bıraktırılır?
Emzik verildiği andan itibaren sadece uykuya geçişi kolaylaştırmak amacıyla verildiyse bırakmak daha kolay olacaktır. 1 yaşından itibaren bebeğe yatmadan önce emzikle birlikte sevdiği yumuşak bir oyuncağın verilmesi, oyuncağına sarılarak uyumayı öğrenmesi sağlanabilir. Daha yoğun olarak emzik kullanan bebeklerde ise önce emziğin sadece uyku zamanlarında verilmesiyle işe başlanmalıdır.
Bebeklere Emzik Nasıl Bıraktırılır?
Bebeklerde emzik bağımlılığı genellikle 3 yaşına doğru tamamen terk edilir. Böyle bir durumda en ideal yöntem, aşamalı bir program uygulamaktır. Örneğin; çocuğunuz 2,5 yaşına geldiğinde emziği bir süre için küçük ayıcığına hediye etmesini önerebilirsiniz. Bunun için tatlılıkla harekete geçip "o daha küçücük, sen yanında olmadığında çok ağlıyor" gibi bir formül uygulayabilirsiniz ya da o minik elleriyle emziğini çöpe atacağı küçük bir tören düzenleyebilirsiniz. Emzik konusunda sert bir tavır takınmaktan kaçınmalı ve "Bu yaşa geldin hala emzik kullanıyorsun, ne kadar ayıp" gibi sözler söylememelisiniz. Yapmanız gereken, bebeğin emziği reddettiği zaman kendisiyle gurur duymasını sağlamaktır. Ayrıca emzik bıraktırmak için aşağıdaki yöntemleri de deneyebilirsiniz:
- Emzik ucunu kesin.
- Bebeğinize onu rahatlatacak başka bir eşya sunun.
- Emzik kullanımını kademeli olarak azaltın.
- Emziğini istediği bir oyuncak/eşya ile takas edin.
- Emziği “kaybedin”.
Korkmayın, bebeklerde emzik bağımlılığı kalıcı bir durum değil. Bebeğiniz emzik alışkanlığından vazgeçtiğinde, bütün olumsuz etkiler de kaybolacaktır. Eğer bebeğiniz bu huyunu terk edeceğini gösteren bir işaret vermiyorsa, dikkatini dağıtacak ya da ellerini meşgul edecek faaliyetler bulabilirsiniz. Yap - boz bilmeceler ve parçaları birbirine monte etmeyi gerektiren oyuncaklar bunun için idealdir. Bu süreçte önemli olan ebeveynlerin çocuğun iyiliği için kararlı bir tavır takınmak ve 3-4 gece sürebilen kriz anlarında taviz vermeden dayanabilmektir.
Sağlıkla kalın.